სამედიცინო პორტალი

წონაში კლების ქირურგია, ბარიატრიული ქირურგია ეს არის მედიცინის ნაწილი, რომელიც იძლევა ქირურგიული მეთოდით ჭარბი წონის მოცილების საშუალებას.

როგორც ცნობილია სიმსუქნე იწვევს სხვადასხვა თანმხლები დაავადებების პროვოცირებას: გულ–სისხლ–ძარღვთა სისტემის პათოლოგიები, შაქრიანი დიაბეტი, ჰიპერტონული დაავადება, უშვილობა, სახსრებისა და ხერხემლის პათოლოგიები, ონკოლოგიური დაავადებები და სხვა.

XX და XXI შესაყარზე ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციამ სიმსუქნე დაახასიათა როგორც არაინფექციური ეპიდემია. დღესდღეობით მსოფლიოში სიმსუქნით დაავადებულია 100 მილიონამდე ადამიანი, მათ შორის მძიმე ფორმით, ეგრეთ წოდებული „მორბიდული სიმსუქნით“ მოსახლეობის 3–5%. საქართველოში მორბიდული სიმსუქნით 100000–მდე ადამიანია დაავადებული.

ბარიატრიული ქირურგია იძლევა არა მხოლოდ ჭარბი წონის მოცილების, არამედ მისგან გამოწვეული თანმხლები დაავადებებისგან განკურნების საშუალებასაც, მაგალითად როგორიცაა II ტიპის შაქრიანი დიაბეტი.

წონის დაკლება ხდება საკვების მიღების რაოდენობის შემცირებით (რესტრიქციული ოპერაციები), ან საჭმლის მომნელებელი ტრაქტის ამა თუ იმ ნაწილის გამორთვით (შუნტის დადების ოპერაციები).

ბარიატრიული ქირურგიის მიზანია წონის დაკლებით უეცარი სიკვდილის მიზეზის რისკის თავიდან აცილება, პაციენტის ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესება და მისი სრული სოციალური და ესთეტიკური რეაბილიტაციის მიღწევა.

უნდა აღინიშნოს, რომ ბარიატრიული ქირურგია აბდომინალური ქირურგების საქმეა და პაციენტები პლასტიკურ ქირურგებთან ხვდებიან მხოლოდ წონის სრული დაკლების შემდეგ ჩამოკიდებული კანის მოცილების და სხეულის კონტურების კორექციის მიზნით. ჩვენს კლინიკაში მუშაობენ წამყვანი აბდომინალური ქირურგები. საქართველოში ბარიატრიული ქირურგიის ფუძემდებლები არიან ბ. ჭანკვეტაძე, მ. კილაძე და ო. ჯიბლაძე, რომლებმაც 1986 წელს პირველებმა დაიწყეს ვერტიკალური გასტროპლასტიკის კეთება.

თანამედროვე ბარიატრიული ქირურგიის არსენალში ოთხი ძირითადი მეთოდია:
ინტრაგასტრალური ბალონირება;
კუჭის ბანდაჟირება;
გასტროშუნტირება;
ბილიოპანკრეატული შუნტირება.

2004 წლიდან პირველად საქართველოში ჩვენს კლინიკაში დაიწყო ინტრაგასტრალური ბალონირების ოპერაციები.

2006 წელს ასევე პირველად საქართველოში გაკეთდა კუჭის ლაპარასკოპული ბანდაჟირება რეგულირებადი რგოლით. ჩვენს კლინიკაში ასევე დანერგილია გასტროშუნტირება და ბილიოპანკრეატული შუნტირება.

ინტრაგასტრალური ბალონირება

ნაჩვენებია პაციენტებისთვის ჭარბი წონით 10–დან 30 კგ–მდე, ან როგორც წინასაოპერაციო მზადება პაციენტებისთვის მორბიდული სიმსუქნით.

მეთოდი გულისხმობს გლუვი სფეროს ფორმის სილიკონის ბალონის გამოყენებას. ჩაფუშული ბალონი გასტროსკოპის საშუალებით ყენდება კუჭში, კათეტერს უერთდება შპრიცი და მხედველობის კონტროლის ქვეშ იბერება. როდესაც ბალონი შეივსება(500 მლ), კათეტერს აძრობენ და სარქველი იკეტება. რამდენიმე საათში პაციენტი მიდის სახლში.

კუჭში მოთავსებული ბალონი იკავებს მის უდიდეს ნაწილს რის შედეგაც პაციენტის მიერ მიღებული საკვების რაოდენობა შესაბამისად მცირდება. გარდა ამისა გაბერილი ბალონი იწვევს კუჭის კედლების გაწელვას რაც იწვევს სიმაძღრის რეცეპტორების გაღიზიანებას და დანაყრების გრძნობის ადრეულ გაჩენას.

ინტრაგასტრალური ბალონის ჩაყენების სქემქტური გამოსახულება. მეთოდი ნაჩვენებია პაციენტებისათვის 10–30 კგ. ჭარბი წონით.

ექვსი თვის შემდეგ ბალონს იღებენ გასტროსკოპიის მეშვეობით. ენდოსკოპით შედიან კუჭში, ბალონს ხვრიტენ ნემსით, სითხეს ამოქაჩავენ და ჩაფუშულ ბალონს სპეციალური დამჭერის მეშვეობით იღებენ გასტროსკოპთან ერთად.

კუჭის ლაპარასკოპიული ბანდაჟირება რეგულირებადი რგოლით

ნაჩვენებია ავადმყოფებში ჭარბი წონით 30–დან 70 კგ–მდე.

მეთოდი გულისხმობს ლაპარასკოპიის მეშვეობით კუჭის ზედა ნაწილზე სილიკონის რგოლის ჩამოცმას. რგოლის შიგნითანა მხარე წარმოადგენს რბილი სილიკონის ბალონს. ბალონი წვრილი მილის საშუალებით უერთდება სისტემის პორტს და მისი მეშვეობით შესაძლებელია რგოლის შიგნითა სანათურის დიამეტრის შეცვლა; სწორედ ამის გამო ჰქვია ამ სისტემას რეგულირებადი, არარარეგულირებადი კუჭის ბანდაჟებისგან განსხვავებით, რომელთა გამოყენებასაც გარკვეული ნაკლოვანებები გააჩნიათ.

კუჭზე ბანდაჟის დადების მიზანია მისი ორ ნაწილად გაყოფა, ზედა მცირე – 25 მლ.–მდე და ქვედა უფრო დიდი, მათ შორის ვიწრო ხვრელით, კუჭ–ნაწლავის ტრაქტში საკვების გადასვლის შესაფერხებლად. საკვები კუჭში მოხვედრის შემდეგ ვიწრო გადასასვლელის გამო ფერხდება ზედა კამერაში, აღიზიანების სიმაძღრის რეცეპტორებს და იწვევს დანაყრების შეგრძნებას.

ოპერაცია ტარდება ზოგადი ანესთეზიის პირობებში. ხნგრძლივობა 1 – 2 საათია. 3 – 5 მცირე ზომის (0,3 – 0,5 სმ) განაკვეთიდან ლაპარასკოპიული მეთოდით კუჭის უკან იქმნება არე, საიდანაც ტარდება სილიკონის მანჟეტი, რომელიც იკვრება კუჭის წინა კედელზე, ამგვარად კუჭის ზედა ნაწილში იქმნება რგოლი. ბანდაჟის საყლაპავზე გადაცურების პროფილაკტიკის მიზნით მანჟეტი ფიქსირდება კუჭის კედელთან. ბალონიდან გამომავალი მილი გამოყავთ მკერდის არეში, ან კანქვეშა ცხიმოვან ქსოვილში, ნეკნთა რკალის თავზე, სადაც თავსდება პორტი.

პაციენტი ამბულატორიულ მკურნალობაზე ეწერება მეორე დღეს.

სამუშაოზე გასვლა შესაძლებელია ოპერაციიდან 3–4 დღის შემდეგ.

ნაკერები იხსნება 10–12 დღეში.

მანქანის ტარება შეიძლება ოპერაციიდან 1 კვირაში.

ფიზიკური დატვირთვა შეზღუდული არაა.

ოპერაციიდან 2 თვის შემდეგ ხდება დადებული ნაკერების სრული შეხორცება, პორტში შეყავთ 4–9მლ ფიზიოლოგიური ხსნარი, რომელიც ბერავს კუჭზე დადებული რგოლის მანჟეტს და ამგვარად ავიწროებს გადასასვლელ ხვრელს, რითაც შესაძლებელია კუჭის ქვედა კამერაში საკვების გადანაცვლების სიჩქარის რეგულირება. საჭიროებისდა მიხედვთ შესაძლებლია ხვრელის როგორც დავიწროება ისე გადიდება.

მასალა მოგვაწოდა ესტა კუზანოვ კლინიკმა